Rapora göre, otelin beton kalitesi düşük, ruhsatsız bir kat eklendi ve proje bilgileri ile ruhsat bilgileri uyuşmuyor.
Beton Kalitesi Düşük ve Malzeme Yetersiz
Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin hazırladığı bilirkişi raporunda, Doğu Akdeniz Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyelerinin ön inceleme raporundaki bulgulara yer verildi. Raporda, otelin beton kalitesinin bariz bir şekilde düşük olduğu, ayrıca çakıl ve kum olarak dere çakılı ve kumu kullanıldığı tespit edildi. Kullanılan malzemelerin tane dağılımının iyi olmadığı, etriye kancalarının 135 derece bükülmediği ve bazı birleşim bölgelerinde soğuk derzin olduğu belirtildi. Ayrıca, rölöve ve projedeki taşıyıcı sistem eleman sayısı ve boyut uyumsuzluğu, donatı detaylandırması yetersizliği ve malzeme kalitesi yetersizliği olduğu ifade edildi.
Ruhsatsız Kat Eklendi
Raporda, aralarında KKTC’den gelen sporcuların da olduğu 65 kişinin yaşamını yitirdiği otelin bir katının ruhsatsız olarak eklendiği ortaya çıktı. Dosyada bulunan bilgi ve belgelere göre, yapıya 2016 tarihinde ruhsatsız bir kat eklendiği ve toplam kat sayısının dokuzdan ona çıktığı anlaşıldı. Eklenen bu katın 410 metrekare olduğu ve 2018 tarihinde yürürlüğe giren “imar affı” olarak bilinen yasal düzenlemeden faydalandığı görüldü.
Proje Bilgileri ile Ruhsat Bilgileri Uyuşmuyor
Raporda, binanın projesine uygun yapılmadığına da dikkat çekildi. Dosyada yapıya ait olan mimari ve statik proje incelendiğinde yapının bodrum, zemin artı asma 11 normal kat olmak üzere toplam 13 kat olduğu tespit edildi. Bu bakımdan proje bilgileri ile ruhsat bilgilerinin uyuşmadığı kanaatine varıldı. Projelerin toplam 13 kat olarak hazırlandığı fakat ruhsatın 9 kat olarak verildiği belirtildi. Ayrıca, binaya ait zemin etüdü raporu, statik hesap raporu ve statik projesinin bulunmadığı ifade edildi.
“Zemin etüt raporu yok”
Raporda otele ilişkin şu tespitlere yer verildi:
“Dosya kapsamında binaya ait mimari, statik, elektrik, tesisat projeleri ve statik hesap raporu bulunmaktadır, ancak zemin etüd raporu bulunmamaktadır. Grand İsias Oteli’ne ait statik projede kolon, kiriş ve temellerin kesit ve donatı detayları verilmektedir. Dosya üzerinde yapılan incelemeler sonucunda, etriye kanca açılarının 90 derece olduğu tespit edilmiştir. Şekil 4’te binanın donatı detaylarına ait bazı resimler sunulmaktadır. Resimlerden binanın tamamıyla ilgili sağlıklı bilgiye ulaşmak zordur. Bununla birlikte, dosyada bulunan raporlardan ve Şekil 4’ten yıkılan binanın taşıyıcı sistem elemanlarında donatı detayı (kolon ve kirişlerin etriye aralıkları, kanca özellikleri, bindirme boyları, ankraj ve kenetlenme boyları) ile ilgili eksiklikler olduğu anlaşılmaktadır. Yukarıda bahsedilen donatı detay eksikliklerinin dava konusu binanın yıkılma nedenlerinden biri olabileceği düşünülmektedir.
Çelik donatı çubuğu örnekleri üzerinde gerçekleştirilen çekme deneyi sonuçları (30.05.2023 tarihli rapora göre) değerlendirildiğinde, iki donatı numunesinin de Çekme akma oranının izin verilen en büyük değerinden (1.35) büyük olduğu görülmektedir. Bundan dolayı test edilen nervürlü donatıların S420 için belirtilen kriterleri sağlamadığı tespit edilmiştir.
“Beton dayanıklı değil”
1997 yılında yayımlanan ve Grand İsias Otel’in ikinci ruhsatı dikkate alınarak yapılan analizlerde kullanılacak olan Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelikte belirtilen minimum beton sınıfı C16’tır. Deney (Karadeniz Teknik Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Yapı ve Malzeme Laboratuvarında gerçekleştirilen) sonucunda elde edilen karot numunelerin dayanımı 6.54MPa, 7.05MPa ve 9.82MPa olarak elde edilmiştir. Beton basınç dayanımları TS EN 13791 standardında yer alan Madde 9. Şüphe duyulması durumunda beton basınç dayanım sınıfının değerlendirilmesi / 9.2 Karot deney verilerinin kullanımı başlığı kapsamında değerlendirilmiştir. Çizelge 8. Karot verileri esas alınarak yapılan değerlendirme kriterlerine (Şekil 6) göre elde edilen en düşük karot deney sonucu tablodaki formülde belirtilen ≥ 0.85(fck,spec-M) şartını (6.54 ≥ (16 – 3) × 0.85) sağlamamaktadır.”
“Kesit ve donat alanı açısından yeterli değil”
Raporda, 1975 yılında Yayımlanan Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik’teki kriterleri göre de yapı değerlendirilerek, “Analizler sonucunda perdelerin kesit ve donatı alanı açısından yeterli olmadığı belirlenmiştir” denildi. Yine aynı yönetmeliğin 1997 yılındaki revize durumuna göre de değerlendirmede bulunuldu. Raporda yönetmeliğin 1997 yılındaki durumuna göre yapılan değerlendirmede ise şunlar belirtildi:
“Analizler sonucunda kolonların bazılarının kolon-kiriş birleşim kesme güvenliğini açısından, kirişlerin bazılarının kesme güvenliğini açısından yeterli olmadığı belirtilmiştir. Analizler sonucunda binada A1 burulma düzensizliği yönetmelik sınır değerlerini sağlamadığı belirlenmiştir. Analizler sonucunda binada zayıf kat düzensizliğinin oluşmadığı, yumuşak kat düzensizliğinin oluştuğu belirlenmiştir.”
Raporda, binanın yıkılmasına ilişkin sorumluluklara da yer verilerek, binanın sahibi Ahmet Bozkurt, statik proje mesulü Erdem Yıldız, Adıyaman Belediyesi’nde o dönemki yapı kontrol birimi ve yapı ruhsatlarında proje kontrollerinden sorumlu kişi “asli kusurlu” bulundu.”
